80. rocznica wysiedlenia miejscowości Dereźnia
2023-07-24
W lipcu minęło 80 lat odkąd rozegrały się te tragiczne wydarzenia w historii miejscowości Dereźnia. 2 lipca 1943 r. mieszkańcy Dereźni zostali wypędzeni przez Niemców z domów, zegnani na łąkę pani Janiny Wilczak i popędzeni pod kościół pw. Św. Marii Magdaleny w Biłgoraju, skąd zostali wywiezieni do obozów przejściowych w Zwierzyńcu, Zamościu oraz do obozu koncentracyjnego na Majdanku. Wysiedleńców kwalifikowano do zniemczenia, część wysyłano na roboty przymusowe, innych odsyłano do tzw. wsi rentowych. Dzieci wywożono do obozów bądź oddawano rodzinom niemieckim w celu zniemczenia.
23 lipca mieszkańcy Dereźni oddali hołd swoim przodkom w 80. rocznicę wysiedlenia miejscowości, pragnąc zachować od zapomnienia wydarzenia z 2 lipca 1943 r. W celu upamiętnienia tych wydarzeń w 80. rocznicę wysiedlania miejscowości ufundowana została Tablica Pamiątkowa .
Uroczystość rozpoczęła się od ustawienia warty honorowej, podniesienia flagi państwowej na maszt i odegrania hymnu polskiego. Po mszy św. odbyło się poświęcenie tablicy pamiątkowej i złożenie wieńców.
W koncercie patriotycznym wystąpiła Orkiestra Dęta z Brzózy Królewskiej, uczniowie Szkoły Podstawowej im. Papieża Jana Pawła II i zespół "Zorza" z Dereźni.
Na zakończenie, na łące pani Janiny Wilczak, gdzie 80 lat temu spędzono mieszkańców wioski przed wywózką w nieznane, przeprowadzono pokazową akcję wysiedleńczą przygotowaną przez Grupę Rekonstrukcji Historycznej "WIR" z Biłgoraja. Mieszkańcy Dereźni ponownie stanęli na wysokości zadania, organizując na tym placu fragment dawnej wsi, ale też czynnie włączając się do odgrywanych przez rekonstruktorów wydarzeń. Komentarz do akcji wysiedleńczej przygotowała dr Dorota Skakuj z Muzeum Ziemi Biłgorajskiej
Uroczystościom w Dereźni towarzyszyła przygotowana specjalnie na tą okazję wystawa historyczna, którą można nadal obejrzeć wyeksponowaną przez najbliższy tydzień w sali remizy OSP, nad którą czuwał będzie i udzielał szczególowych informacji historyk Michał Kańkowski.
Niedzielne wydarzenie w Dereźni Solskiej to była nie tylko żywa lekcja historii, ale też piękna lekcja patriotyzmu. Orócz społeczności lokalnej, władz samorządowych i gości, wzięli w niej udział kombatanci, naoczni świadkowie i uczestnicy tamtych wydarzeń, na czele z panią Stanisławą Kruszewską z domu Wilczak, wysiedloną w 1943 r. mieszkanką Dereźni.
Obchody 80. rocznicy wysiedlenia Dereźni dofinansowane zostały przez Wójta Gminy Biłgoraj w konkursie ofert na realizację zadania publicznego.
