Święto obrzędów w Zagrodzie Sitarskiej w Biłgoraju
2024-09-09
Raz w roku, już od pięciu lat we wrześniu, Muzeum Ziemi Biłgorajskiej organizuje Przegląd Zespołów Obrzędowych Powiatu Biłgorajskiego. W tym roku odbył się jak zwykle w Zagrodzie Sitarskiej w niedzielne popołudnie 8 września 2024 r.
Od samego początku uczestniczą w nim zespoły działające przy Gminnym Ośrodku Kultury w Biłgoraju, kultywujące zanikające tradycje, zwyczaje i obrzędy wsi biłgorajskiej. Tym razem przed licznie zgromadzoną publicznością zaprezentował się zespół obrzędowy z Łazor, zespół U-12 ze Szkoły Podstawowej w Gromadzie, zespół "Sąsiadeczki" z Korczowa i Okrągłego oraz zespół "Zorza" z Dereźni. Można też było posłuchać przepięknych melodii ludowych wygrywanych i wyśpiewanych przez Kapelę Ludową "Krążałka".
Na V Przeglądzie Zespołów Obrzędowych Powiatu Biłgorajskiego w wykonaniu zespołu "Sąsiadeczki" z Korczowa i Okrągłego mieliśmy przyjemność obejrzeć widowisko pt. "Przyjma". Przyjma to dawne określenie sieroty, czy starszej samotnej osoby, którą dalsza rodzina, bądź obcy ludzie przyjmują pod swój dach i zapewniają jej utrzymanie w zamian za pomoc w gospodarstwie. W widowisku przedstawiono jeden dzień z życia pewnej wiejskiej rodziny, który wyróżniał się tym, że przyjęli pod swój dach sierotę.
Zespół "Zorza" z Dereźni wystąpił z widowiskiem "Świenty od wszystkiego" wg scenariusza Józefy Oszajcy. Akcja widowiska rozgrywa się wokół kultu Świętego Antoniego, patrona kaplicy w Dereźni. Św. Antoni, patron rzeczy i osób zaginionych jest powszechnie znanym świętym. To do niego wierni zwracają się z modlitwą i prośbą o pomoc. Mieszkańcy wsi przychodzą do przydrożnej wiejskiej kapliczki i zwracają się do św. Antoniego ze swoimi problemami. W widowisku pokazany jest też zwyczaj odprawiania nabożeństw majowych.
Teatrzyk U-12 ze Szkoły Podstawowej w Gromadzie wystąpił ze spektaklem "Pasionki". Przedstawienie to przypomniało zapomniany już zwyczaj wypasania krów oraz związane z nim wierzenia i obrzędy, typowe dla polskiej wsi z XIX wieku.
Z kolei Zespół Obrzędowy z Łazor zaprezentował sztukę "Jak to dawniej bywało - zmówiny", ukazującą wybory dotyczące zamążpójścia jednej z córek w wiejskiej rodzinie.
W wykonaniu Kapeli Ludowej "Krążałka" można było posłuchać tradycyjnego repertuaru, składającego się z utworów pochodzących z okolic Biłgoraja i lubelszczyzny, które zebrał i opracował Jan Szymaniak.
Wszystkie zespoły zaprezentowały się znakomicie i była to dla uczestników spotkania w Zagrodzie Sitarskiej niezwykle cenna lekcja kultury ludowej, mająca na celu ocalanie od zapomnienia zanikających zwyczajów i obrzędów wsi biłgorajskiej.
